Η Πατοζα – Αλωνιστικη μηχανη

Η  ΠΑΤΟΖΑ

Γραφει ο Γιωργος Χρηστου

ΟΤΑΝ ΠΡΩΤΟΗΡΘΕ στο χωριό μας αναπαύθηκε το σώμα και η ψυχούλα των γεωργών μας. Η πατόζα ήταν ένα μεγάλο μηχανικό αλωνιστικό συγκρότημα, το οποίο αποτελούσαν  το τρακτέρ που έδινε με  ένα μεγάλο λουρί την κίνηση στην πατόζα. Συνοδευόταν δε από ένα άλλο τρακτέρ με τρέιλορ για να μεταφέρουν τον καρπό-δικαιώματα. Όλο αυτό το συγκρότημα μεταφερόταν κοντά στις θυμωνιές και τα δεμάτια τα ανέβαζε ένας εργάτης στο ανεβατώρι.Μόλις ανέβαινε το δεμάτι πάνω στην πατόζα, έκοβε ένας άλλος εργάτης το δέσιμο και στη συνέχεια το αγκάλιαζε ο ταϊστής και το έριχνε στη χοάνη, όπου κατακερματιζόταν και άλλα μηχανήματα στο εσωτερικό της πατόζας το διαχώριζαν σε άχυρο και πεντακάθαρο σιτάρι ή κριθάρι ή βρώμη. Ο καρπός έτοιμος  πια έμπαινε σε τσουβάλια και το άχυρο το εκτόξευε πίσω χύμα όπου γινόταν ένας ΚΟΥΒΝΟΣ (σωρός). Εκτός από τους εργάτες που προανάφερα ήταν ο πρώτος μηχανικός, ο δεύτερος και ο τρίτος καθώς και ο οδηγός του τρακτέρ. Η  πατόζα δούλευε σε τρεις βάρδιες δηλ σε εικοσιτετράωρη βάση. Σε κάθε βάρδια υπήρχε και ένας υπεύθυνος για να ζυγίζζει τον καρπό και να παίρνει το ποσοστό της πατόζας σε χρήματα ή σε καρπό. Ο προιστάμενος και δυο βοηθοί του.

ΕΤΣΙ λοιπόν κι εγώ τη χρονιά που τέλειωσα την Ακαδημία και εν αναμονή της στράτευσής μου στην Αεροπορία καθόμουν άπραγος. Ο ΝΑΣΟΣ ο ΛΑΔΑΣ ένα εξαιρετικό άτομο το έμαθε και ήρθε να με βρει για να μου προτείνει τη θέση του προισταμένου, σαν Πρόεδρος του Συνεταιρισμού Κοντοπουλίου, στον οποίο Συνεταιρισμό ανήκε η πατόζα. Εκτός από τη βάρδια του ζυγίσματος είχα και τη φροντίδα του φαγητού όλων των εργατών, είχαμε μάγειρα, καθώς και την πληρωμή τους.

ΠΡΩΤΗ ΜΟΥ ΦΟΡΑ στη ζωή μου δούλευα, μπήκα όμως γρήγορα στο νόημα με τη βοήθεια του                ΚΟΜΝΑ ΝΙΚΟΛΑΚΑΡΟΥ γραμματέα του Συνεταιρισμού Κοντοπουλίου κι έτσι έβγαλα άνετα τη σαιζόν. Γνώρισα πολλές τοποθεσίες του Κοντοπουλίου και της Πλάκας που δεν ήξερα και για πρώτη μου φορά δούλεψα ομαδικά.

ΣΤΗΝ ΠΑΤΟΖΑ, κατόπιν συμβουλής του πατρός μου ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΝΑ ΠΡΟΥΣΕΧ’Σ ΤΣ  ΙΡΓΑΤΙΣ, έμαθα να μπαίνω πρώτος μες τα όλα, δίνοντας πρώτος  το παράδειγμα. Αν και δεν είχα υποχρέωση σήκωσα τσουβάλια και τσουβάλια με καρπό.

ΔΕΝ ΜΕΤΑΝΟΙΩΣΑ, ΓΙΑΤΙ ΠΟΤΕ ΜΟΥ   δεν εκμεταλλεύτηκα ποτέ κανένα, αν και θα μπορούσα λόγω θέσης.